Je kent het vast wel: je bent net klaar met eten en niet veel later kun je je ogen bijna niet meer openhouden. Dat is de welbekende after lunch dip of after dinner dip. Je kunt dit voorkomen door te letten op je voeding!
Mogelijke oorzaken van dips
De grootte van je maaltijd
Hoe groter de maaltijd, hoe meer energie je lichaam nodig heeft om al het eten te verwerken. Je darmen moeten harder werken en je lichaam stuurt veel bloed naar de darmen om die voedingsstoffen op te nemen. De rest van het lichaam krijgt daardoor minder bloed, ook je hersenen. Hierdoor kun je je slaperig voelen.
Hoe snel je je eten opeet
De snelheid van eten hangt samen met de grootte van je maaltijd en de aandacht waarmee je de maaltijd opeet. Als je snel eet, is de kans groot dat je minder goed kauwt. Mogelijk zit je voor de tv of ben je met je telefoon bezig. Je hersenen registreren dan niet dat je aan het eten bent. Je maag heeft 20 minuten nodig voor het een signaal naar je hersenen kan sturen dat er eten in zit. Als jij je maaltijd binnen die tijd naar binnen hebt gewerkt, wordt dat signaal te laat verzonden en eet je te veel. Je lichaam moet dan heel hard aan de slag om al dat eten te verteren en een dip ligt weer op de loer.
De soort en hoeveelheid eiwitten, koolhydraten en vezels
Dierlijke eiwitten kosten het lichaam veel energie om te verteren. Rundvlees kost het meeste energie, gevolgd door varkensvlees, gevogelte, eieren en vis.
Bepaalde eiwitbronnen als zuivel, kalkoen, kip, vis, eieren, peulvruchten en pinda’s bevatten veel tryptofaan. Dat is een aminozuur dat zorgt voor de aanmaak van melatonine: het ‘slaaphormoon’.
En natuurlijk: hoe groter de portie eiwitten, hoe meer energie het weer kost voor het lichaam om te verteren.
Koolhydraten komen terecht in de bloedbaan als simpele suikers. Het lichaam wil ze opslaan in de spieren en de lever om ze grotendeels uit de bloedbaan te krijgen en je bloedsuikerspiegel omlaag te krijgen. Het lichaam gebruikt daarvoor insuline, wat ervoor zorgt dat suikers vanuit de bloedbaan in de cellen opgenomen kunnen worden. Bij veel koolhydraten, en vooral bij suikers, maakt je lichaam in een keer veel insuline aan, waardoor je bloedsuikerspiegel snel daalt: je bloedsuikerspiegel wordt te laag. Je hersenen, die functioneren op suikers, krijgen dan te weinig suikers waardoor je je versuft en moe voelt.
Simpele suikers zorgen er ook voor dat het tryptofaangehalte in je bloed stijgt, waardoor je mogelijk ook weer slaperiger wordt.
Hoe kun je dips vermijden
Let op de soort koolhydraten die je eet. Vermijd simpele suikers zoals zoete sauzen en witte granen en graanproducten. Zorg voor vezelrijke voeding door volkoren granen en graanproducten te eten, maar ook veel groenten. Deze zorgen ervoor dat koolhydraten langzamer worden afgebroken en minder snel in de bloedbaan terecht komen. Het lichaam reageert daar ook milder op door minder insuline af te geven en je bloedsuikerspiegel dus niet crasht. En jij dus ook niet.
De bekendste oppeppende voedingsstof is cafeïne. Je vindt het in koffie, zwarte en groene thee en chocolade. Cafeïne stimuleert het centrale zenuwstelsel, activeert de hersenen en stimuleert de aanmaak van adrenaline. Hierdoor voel je je minder moe en ben je alerter en energieker. Het bevordert ook je reactiesnelheid en concentratie. Maar! Cafeïne kan je slaap negatief beïnvloeden, wat de dag(en) erna weer zorgt voor een lager energieniveau. Omdat cafeïne nog 8 uur kan doorwerken in je lichaam wordt aangeraden na 14:00u geen koffie meer te drinken.
Andere producten die een oppeppende werking hebben zijn chili, Szechuan peper en munt.
Geen van deze producten kan echter op tegen een goede nachtrust…
Vermijd dips en houd je focus
Zorg dat je maaltijd bijvoorbeeld zilvervliesrijst of volkoren pasta bevat, veel groenten, een kleine portie (plantaardige) eiwitten met eventueel wat chilipepers (of sambal) erin verwerkt. De healthy wok special ‘Full focus’ die ik voor eazie ontwikkelde, is een goed voorbeeld.
Het enige wat jij nog hoeft te doen is zorgen voor voldoende slaap…